ਲੁਧਿਆਣਾ, 26 ਫਰਵਰੀ (ਪ੍ਰਿਤਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪਾਲੀ) – ਸੂਫੀਆਂ ਚੌਂਕ ਨੇੜੇ ਤਰੀਕੇ ਮਿਲ ਵਾਲੀ ਸੜਕ ‘ਤੇ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਲੰਗਰ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ। ਲੰਗਰ ‘ਚ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਪੂੜੀਆਂ-ਛੋਲੇ, ਕੇਸਰ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਪਕੌੜੇ ਪ੍ਰਸਾਦ ਵਜੋਂ ਵੰਡੇ ਗਏ।
ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਅਵਸਰ ‘ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੇ ਲੰਗਰ ਚੱਕ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸ਼ਰਧਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ। ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਇਹ ਸੇਵਾ ਸ਼ਿਵਭਗਤਾਂ ਵਲੋਂ ਹਰ ਸਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਭਗਤ ਉਪਵਾਸ, ਸ਼ਿਵ ਚਾਲੀਸਾ ਪਾਠ ਅਤੇ ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਫਾਲਗੁਨ ਮਹੀਨੇ (ਫਰਵਰੀ-ਮਾਰਚ) ਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾ ਚਤੁਰਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਹੱਤਵ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾ:
- ਇਹ ਰਾਤ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਵਿਆਹ ਰਾਤ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਇਹ ਆਤਮ-ਸ਼ੁੱਧੀ ਅਤੇ ਤਪੱਸਿਆ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਭਗਤ ਉਪਵਾਸ, ਜਾਗਰਣ ਅਤੇ ਮੰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
- ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੋਰ ‘ਤੇ ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਭਗਤਾਂ ਦੀ ਮਨੋਕਾਮਨਾ ਪੂਰੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਮੁੱਖ ਰਸਮਾਂ ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਵਿਧੀ:
- ਉਪਵਾਸ – ਭਗਤ ਪੂਰਾ ਦਿਨ ਅੰਨ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕੇਵਲ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਫਲਾਹਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
- ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਅਭਿਸ਼ੇਕ – ਦੁੱਧ, ਗੰਗਾਜਲ, ਸ਼ਹਦ, ਦਹੀ, ਘੀ, ਅਤੇ ਬੇਲ ਪੱਤਰ ਨਾਲ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
- ਜਾਗਰਣ (ਰਾਤਰੀ ਭਜਨ-ਕੀਰਤਨ) – ਰਾਤ ਭਰ ਸ਼ਿਵ ਚਾਲੀਸਾ, ਭਜਨ, ਅਤੇ ਕੀਰਤਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਰੁਦ੍ਰਾਭਿਸ਼ੇਕ – ਮਹਾਂ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਰਾਤ ਸ਼ਿਵ ਪੁਰਾਣ ਦੀ ਕਥਾ ਸੁਣਨ ਅਤੇ “ਓਮ ਨਮਹ ਸ਼ਿਵਾਯ” ਮੰਤ੍ਰ ਜਪਣ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ।
- ਦਾਨ-ਪੁੰਨ – ਲੰਗਰ, ਭੰਡਾਰੇ ਅਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ:
- ਇਹ ਚਾਰ ਮਹਾਨ ਰਾਤਾਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ (ਉਤਸਵ, ਤਪੱਸਿਆ, ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਰਾਤ)।
- ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਦੇ ਕਾਲ ਭੈਰਵ, ਮਹਾਕਾਲ, ਨਟરાજ ਅਤੇ ਰੁਦ੍ਰ ਰੂਪਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
- ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵੀ, ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰਾਤ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਊਰਜਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਧਿਆਤਮਿਕ ਤਾਕਤ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕਿੱਥੇ-ਕਿੱਥੇ ਹੋਣਗੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਉਤਸਵ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੈਦਾਰਨਾਥ, ਉੱਜੈਨ (ਮਹਾਕਾਲੇਸ਼ਵਰ), ਵਾਰਾਣਸੀ (ਕਾਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਥ), ਸੋਮਨਾਥ, ਸ਼ਿਕੇਸ਼, ਹਰਿਦੁਆਰ, ਅਤੇ ਅੰਬਾਨਾਥ ਵਿੱਚ ਮਹਾਨ ਮਹਾਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਸਮਾਗਮ ਹੋਂਦੇ ਹਨ।